Ciąża to szczególny okres w życiu kobiety. W tym czasie w organizmie zachodzą liczne przemiany, które związane są z faktem, że musi on dostosować się do potrzeb rozwijającego się płodu. Powoduje to, że twój organizm w okresie ciąży i połogu jest narażony na wiele dolegliwości.
Do jednych z podstawowych badań wykonywanych w ciąży należybadanie morfologiczne, które najlepiej pokazuje jak funkcjonuje organizm w tym okresie. Z badania dowiesz się jaki jest poziom żelaza, ilość czerwonych krwinek, czy ilość hemoglobiny. Znaczne obniżenie poziomu tych parametrów może świadczyć o anemii.
O anemii w ciąży mówimy wtedy kiedy poziom hemoglobiny spadnie poniżej 10 g/dl lub hematokrytu poniżej 30%.
Przyczyny anemii w ciąży
Do anemii zwanej też niedokrwistością dochodzi w sytuacji kiedy we krwi występuje zbyt mała ilość hemoglobiny. Podczas ciąży twój organizm jest szczególnie narażony na takie braki, ponieważ zwiększa się objętość krwi, co prowadzi do jej większego rozcieńczenia. Powoduje to, że liczba czerwonych krwinek, zawartość hemoglobiny, oraz hematokryt ulegają obniżeniu. Dodatkowo rozwijający się płód zabiera z twojego organizmu wiele cennych składników odżywczych, jak mikro i makro elementy. Ich niedobory też mogą być przyczyną powstania anemii. Szczególnie niebezpieczny jest niedobór żelaza. Jego braki są najczęstszą przyczyną anemii (aż 95%). Aby temu zapobiec musisz stosować odpowiednią dietę bogatą w cenne i naturalne składniki.
Niedobór żelaza może być spowodowany różnymi czynnikami. Może być na przykład wynikiem zbyt małej jego podaży w diecie w stosunku do zwiększonego zapotrzebowania (żelazo potrzebne jest płodowi do rozwoju), bądź też wynika z zaburzeń czynności przewodu pokarmowego i zmniejszonego jego wchłaniania.
Czasami już w zaawansowanej ciąży mogą pojawić się problemy z żylakami odbytu, hemoroidami (problem występuje rzadko). Krwawienie z żylaków może być przyczyną wystąpienia wtórnej utraty żelaza z organizmu.
Inną przyczyną anemii może być niedobór kwasu foliowego lub witaminy B12, których do swojego rozwoju potrzebuje też płód.
Do anemii dochodzi również na skutek pewnych powikłań jakie mogą wystąpić podczas ciąży, na przykład: odklejenie łożyska, czy częste plamienia.
Objawy anemii w ciąży
Anemia we wczesnym jej stadium może przebiegać bez zauważalnych objawów, które zaczynają o sobie znać dopiero nieco później.
Do wczesnych objawów zaliczamy:
- zmęczenie,
- osłabienie,
- bóle głowy,
- zawroty głowy,
- problemy z pamięcią i koncentracją,
- łamliwość paznokci,
- wypadanie włosów,
- problemy z połykaniem,
- pogorszenie tolerancji wysiłku.
Do ciężkich objawów anemii zaliczamy:
- duszność,
- bladość skóry i śluzówek,
- przyspieszone bicie serca,
- objawy neurologiczne, jak: zaburzenia widzenia i czucia, drętwienie kończyn,
- niedociśnienie,
- bóle brzucha.
Leczenie i zapobieganie anemii w ciąży
Leczenie anemii zależy od stopnia jej ciężkości oraz od przyczyn jej powstania.
Jeżeli przyczyną jest niedobór żelaza to wtedy najczęściej stosuje się preparaty żelaza przyjmowane w formie doustnej lub dożylnie.
Anemia wynikająca z niedoboru kwasu foliowego jest leczona podaniem witaminy w zwiększonej dawce.
Niedobór witaminy B12 zdarza się niezwykle rzadko. W tym przypadku w zależności od przyczyny jej utraty, braki witaminy uzupełniane są w formie doustnej lub dożylnej.
W każdym przypadku leczenie farmakologiczne powinno być poprzedzone, jak również uzupełnione poprzez zastosowanie odpowiedniej diety. Przyjmowane pokarmy powinny być bogate w żelazo. Duże jego ilości znajdziesz między innymi wczerwonym mięsie, w wątróbce drobiowej i rybach. Zaleca się też spożywanie dużych ilości warzyw, zwłaszcza tych zielonych, jak: brokuły, szpinak, rośliny strączkowe, kapusta. Dobrze jest też włączyć do diety owoce suszone, ciemne pieczywo, kasze gruboziarniste, czy soję. Dla lepszej przyswajalności żelaza potrzebna jest witamina C, dlatego też do diety należy włączyć owoce i soki, truskawki oraz pomidory.
Podczas ciąży powinnaś zrezygnować z czarnej herbaty, kawy, coli, oraz napojów gazowanych.
Profilaktycznie kobiety będące w II połowie ciąży powinny przyjmować żelazo. Jest ono wskazane także w przypadku występowania silnych wymiotów, plamień, jak również ciąży mnogiej.
Czym może grozić anemia w ciąży?
Niedokrwistość w ciąży jest niebezpieczna nie tylko dla mamy, ale również dla jej dziecka, dlatego też nie wolno jej lekceważyć. Anemia w I trymestrze ciąży może spowodować wystąpienie wad wrodzonych u dziecka, może zaburzać rozwój i pracę łożyska, co może spowodować przedwczesny poród. W późniejszym okresie ciąży anemia może mieć wpływ na wagę urodzeniową dziecka. Może też wywołać niedotlenienie macicy i tym samym przyspieszyć poród.